- ARCHICANCELLARIUS
- ARCHICANCELLARIUSin Charta veteri Lotharii Imperatoris A. C. 844. apud Car. du Fresne, Agilmarus venerabilis sanctae Viennensis Ecclesiae Archiepiscopus et sacri Palatii nostri Archicancellarius: dicitur, qui coeteris Aulae vel Palatii Cancellariis seu Notariis praefuit. Summus Cancellarius, Hincmaro de Ordine Palat. c. 16. A secretis, et Graecâ voce Latinam aemulante, Α᾿σηκρήτης ac πρωτοασηκρήτης, in Aula Graeca, de qua vide infra. Maxime autem Archicancellarii titulus obtinuit, sub Regibus Franciae 1. et 2. stirpis, et Imepratoribus postea Germanicis. Qui cum Italiam et Galliam Arelatensem, sollemni Procerum comitatu, frequentes adirent, copias instructas e Nobilibus civibusque collectas, per urbes agrosque distribuebant, ad iniurias a corpore Caesaris et Procerum prohibendas; investituras concedebant, fidem in Comitiis publicis a Proceribus Imperio subditis accipiebant, diplomata scribebant et Archicancellarus suis, quos pro numero Regnorum tres habebant, tradebant obsignanda. Quam dignitatem Archiepiscopos Moguntinum, Trevirensem et Coloniensem, iam antequam Electorum Collegio ascriberentur, habuisse, luculenter ostendit Bern. a Mallinckroth l. de Archicancellariis Imper. Rom. p. 33. et seqq. Et quidem Moguntino Germania obtigit; Trevirensi Gallia; Coloniensi, Italia: sic ut suam quisque provinciam, prout Imperator sedem mutâsset, negotiis gerundis, diplomatis signandis, atque omnium questibus audiendis finiendisque controversiis, administraret: quod ab Ottonis M. aevo repetit Browerus Annal. Trevir. l. 16. Vide Car. du Fresne Gloss. ubi ex Praesulib. Trevirensibus primum Boemundum titulum Archicancellarii sibi vindicâsse, notat ex eodem Browero, et Henr. Kippingum Method. nov. Iur. publ. l. 2. c. 6. Praeter hos occurrit Archicancellarius Burgundiae Regni, dignitas, quâ Archiepiscopus Viennensis in Gallia praefulget, confirmata a Friderico I. Imperatore in favorem Stephani Archiepiscopi diplomate A. C. 1157. quod habetur in Vienna Iohannis a Bosco et Leurii c. 42. etc. Car. du Fresne ibid. Item Archicancellarius Imperatricis seu Augustae, dignitas Abbati Fuldensi in Germania concesla antiquitus: ut quam una cum praerogativa sedis Berthous Abbas iam sub Lothario Imperatore eam et ipse, a Maioribus acceptam, sibi ascripsit: Confirmata certe Henrico Abbati et succesloribus eius legitur, a Carolo IV. in Diplom. A. C. 1358. quod recitat Goldastus Constitut. Imp. Tom. II. p. 344. illud adiciens: Abbatem, quoties Imperatricem vel Reginam Romanam coronari aut in veste Imperiali seu Regia comparere contigerit, id tunc habere muneris, ut illius coronam, cum more vel ordine poscente, a capite eius deponi necesse est, deponat ac teneat, capitique rursus imponat. Vide quoque Christoph. Browerum Antiqq. Fuldens. l. 1. c. 15. Car. du Fresne Gloss. Georg. Hornium Ohb. Politic. atque infra, ubi de Fuldensi Abbate.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.